Żyjemy w czasach gdzie motoryzacja bardzo szybko się rozwija i z tego powodu coraz częściej sprzedajemy swoje auta, aby kupić coś nowszego. Ale czy każdy wie, że umowa sprzedaży samochodu powinna być zwarta w formie pisemnej? Umowa ta bowiem jest dokumentem, który jest podstawą zarejestrowania pojazdu na kupującego jak również pozwala wyrejestrować pojazd zbywającemu.

Zgodnie z art. 535 Kodeksu cywilnego przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Jedną z rzeczy, mogących być przedmiotem sprzedaży, jest samochód. O ile inne rzeczy mogą być sprzedawane w formie dowolnej (ewentualnie poprzez wydanie paragonu), jeżeli ustawa nie zastrzega formy szczególnej, o tyle umowa sprzedaży samochodu powinna być zwarta w formie pisemnej. Umowa ta bowiem jest dokumentem, który jest podstawą zarejestrowania pojazdu na kupującego (nowego właściciela) jak również pozwala wyrejestrować pojazd zbywającemu (poprzedniemu właścicielowi). Sprzedawca powinien zgłosić fakt sprzedaży samochodu u ubezpieczyciela w zakresie OC, co pozwoli mu na rozwiązanie umowy ubezpieczenia w zakresie odpowiedzialności cywilnej.

Umowa taka nie ma z góry określonego wzoru czy formularza, druku. Może być spisana odręcznie.  Umowa sprzedaży powinna zawierać dane osobowe sprzedawcy i kupującego oraz opis przedmiotu umowy (marka, model, rok produkcji, nr silnika, nr nadwozia (VIN), nr rejestracyjny). Istotnym elementem umowy jest data jej zawarcia (można także wpisać godzinę zawarcia umowy), cena zbycia (nabycia) pojazdu, stan techniczny pojazdu i jego ewentualne wady (uszkodzenia), oświadczenie o przekazaniu kupującemu dokumentów wraz z umową (dowód rejestracyjny, karta pojazdu) i liczbę kompletów kluczyków. W umowie powinno się znaleźć także oświadczenie sprzedawcy, czy samochód posiada, bądź nie posiada wad prawnych (zajęcia komornicze, zastaw, itp.) oraz czy sprzedawca jest jedynym właścicielem pojazdu będącego przedmiotem umowy. Jeżeli są inni współwłaściciele to także powinni być ujęci w umowie i złożyć pod nią podpisy.

Podkreślić należy, że w umowie powinna być zapisana faktyczna cena, za jaką pojazd nabył kupujący. Leży to w interesie stron umowy na wypadek, gdyby umowa została w przyszłości rozwiązana. Jeżeli bowiem cena zostałaby zaniżona, to kupujący otrzyma w ramach zwrotu mniejszą kwotę aniżeli zapłacona cena pojazdu. Odwrotna sytuacja nastąpi, gdyby cenę zawyżono, wówczas kupujący zwróci kwotę wyższą aniżeli ustalona i zapłacona za pojazd cena.

Po zawarciu umowy sprzedawca pojazdu powinien niezwłocznie zgłosić ten fakt do właściwego urzędu komunikacji. Czynność ta pozwala m. in. na uniknięcie sytuacji poniesienia kosztów mandatów z tytułu popełnianych wykroczeń przez nowego właściciela pojazdu (np. z fotoradarów). Nietrudno wyobrazić sobie także, że przy użyciu samochodu, który został sprzedany, mogą zostać dokonane czyny przestępcze (np. kradzież paliwa, niezatrzymanie się do kontroli drogowej itp.) Należy także zgłosić fakt zbycia pojazdu do towarzystwa ubezpieczeniowego, z którym zawarto umowę OC za sprzedany pojazd, co pozwoli uniknąć naliczenia składki z tytułu OC na kolejny okres i wezwań do zapłaty z tytułu ubezpieczenia OC.

Z kolei kupujący pojazd zobowiązany jest do jego zarejestrowania we właściwym wydziale komunikacji w terminie 30 dni od daty zakupu. Za niedopełnienie tego obowiązku grozi grzywna jak za wykroczenie i wynosi od 200 do 1000 zł. Zanim kupujący pojazd złoży właściwe dokumenty w wydziale komunikacji, konieczne jest uiszczenie podatku we właściwym urzędzie skarbowym od czynności cywilnoprawnej w terminie 14 dni od daty zakupu. Nadto nowy właściciel zobowiązany jest do zawarcia umowy ubezpieczenia w zakresie OC nabytego pojazdu. W przypadku nie zawarcia takiej umowy zobowiązany do tego właściciel samochodu naraża się na zapłatę kary za brak OC pojazdu, która w roku 2021 wynosi 5600 zł.